Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ως πολιτικός είναι δύσκολο να εντυπω­σιάσει τούς αριστερούς. Δεν χρειάζεται να εξηγήσουμε γιατί.

Υπάρχει όμως μια πλευρά, κατά την άποψή μας πολιτική και όχι τού χαρακτήρος του, που προκαλεί εντύπωση. Όχι τόσο σ’ εμάς, αλλά (θα έπρεπε) σ’ εκείνους που ομνύουν στο όνομα ή στην «ευρωπαϊκή» πολι­τική του, από τη δεξιά έως την κεντροαριστερά. Το ότι ήθελε να έχει φίλους τον Χατζηδάκη και τον Χορν.

Η έλλειψη πνευματικότητας των πολιτικών μας είναι εντυπωσιακή· να είμαστε ειλικρινείς, από τα δεξιά ίσαμε τ' αριστερά, αν και όχι στον ίδιο βαθμό. Μάς ενδιαφέρουν πρωτίστως εκείνοι που αναλαμβάνουν τα ανώτατα αξιώματα και τα ηνία τής χώρας. Θα πει κανείς, δεν τους εκλέγουμε γι’ αυτό. Τους εκλέγουμε, κατά κοινό κανόνα, να λύνουν πρακτικά ζητήματα της καθημερινής μας ζωής και να διαχειρίζονται στοιχειωδώς τις τύχες τής χώρας (τα λεγόμενα εθνικά θέματα και τα συναφή).

Χρειάζεται άραγε να επιχειρηματολογήσουμε εδώ; Ότι ένας πολιτικός που προκρίνεται για την «πρακτική» του επάρκεια, θα ήταν πολιτικότερος (αν στέκεται ο συγκριτικός προσδιορισμός) και αποτελεσματικότερος, αν οι πνευματικές του δυνατότητες υπερέβαιναν τις πρακτικές απαιτήσεις τής πολιτικής; Και το σημαντι­κότερο, αν, εκ των μελλόντων, τα προσερχόμενα αντιλαμβάνονταν, τη μυστική βοή τών πλησιαζόντων γεγονό­των, ενώ ουδέν έξω ακούουν (πληροφορούνται) οι λαοί...

Είπε κάποιος, δεν θυμόμαστε τώρα ποιός, ή αν προκύπτει από την πείρα τής ζωής. Τα πιο άχρηστα πράγματα, μάς είναι συχνά εξ ίσου ή και πιο χρήσιμα από τα χρήσιμα που σπουδάσαμε· τα Αρχαία και τα Λατινικά φερ' ειπείν (μια και ξανανοίξαν τα σχολεία) στους μαθηματικούς και τους φυσικούς, τα Μαθηματικά και η Φυσική στους φιλολόγους και τους κοινωνιολόγους.

Θα ήταν βέβαια πολύ να απαιτήσουμε, οι πολιτικοί μας ηγήτορες να προσεγγίσουν το πνευματικό επίπεδο ενός Τσώρτσιλ· δεν τον επικαλούμαστε εμείς, άλλοι τό έκαναν πρόσφατα, για να συγκρίνουν μη συγκρίσιμα μεγέθη. Ή του Ελευθερίου Βενιζέλου, που από τα έδρανα τής Βουλής έσπευδε στο λογοτεχνικό σαλόνι τής Πηνελόπης Δέλτα· και κάθησε και μετέφρασε τον πολιτικό ιστορικό Θουκυδίδη. Και αυτόν, τον Ελευθέριο Βενιζέλο, τον επικαλέστηκαν, για να «μεταγγίσουν» το συγγενικό αίμα σε αδύναμες πολιτικές φλέβες.

Η πολιτική πέρα από πρακτική επιστήμη είναι και τέχνη. Και πού σπουδάζουν οι απαιτητικοί πολιτικοί; Αν όχι σε κύκλους ποιητών, λογοτεχνών και καλλιτεχνών. Μετά τις «προσπουδές» τους στην Οξφόρδη ή στο Κέιμπριτζ· τις προπληρωμένες στο Χάρβαρντ ή στο Κολάμπιαν. Πάντως όχι σε γήπεδα του τένις...

ΤΡ.