Το άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε πριν από τρία χρόνια σε τοπικά μέσα με τίτλο «Τουρισμός, μήπως κτίζουμε στην άμμο παλάτια;». Επισήμανε τους κινδύνους από την τότε ακολουθούμενη πολιτική στον σηματικό αυτόν τομέα της ελληνικής οικονομίας.
Σήμερα, που η παγκόσμια πανδημική κρίση πλήττει ιδιαιτέρως τον τουρισμό, δεν είναι καθόλου ανεπίκαιρο, αφού τίθεται επί τάπητος
η ριζική αλλαγή της ασκούμενης πολιτικής.
Ο τουρισμός, πέραν της τεράστιας σημασίας για την οικονομία μιας χώρας, συμβάλλει στην αλληλογνωριμία των λαών, δημιουργεί φιλικές σχέσεις και βοηθά στην ειρηνική τους συνύπαρξη. Το επιβεβαιώνει, αρνητικά βέβαια, το γεγονός ότι κράτη που θέλουν να προωθήσουν γεωπολιτκά σχέδια, σχεδόν πάντοτε «ταξιδιωτικές οδηγίες» με σκοπό να σπείρουν φόβο και καχυποψία ανάμεσα στους λαούς. Επιπλέον, ο τουρισμός αποτελεί σημαντικό παράγοντα ανάπτυξης των τοπικών οικονομιών υπό προϋποθέσεις (να συνδέεται με την τοπική παραγωγή να αποτελεί συμπληρωματική δραστηριότητα και να ελέγχεται ιδιοκτησιακά από την τοπική κοινωνία).
Η χώρα μας διαθέτει σημαντικά φυσικά και πολιτιστικά αξιοθέατα, ήπιο κλίμα και ένα φιλόξενο λαό, παράγοντες που ευνοούσαν την ανάπτυξη της τουριστικής δραστηριότητας. Τα μεταπολεμικά κυρίως χρόνια συνέβη αυτό, όμως με άναρχο τρόπο που δημιούργησε περιβαλλοντικά προβλήματα, αρνητικές κοινωνικές επιπτώσεις και καταστροφή μεγάλης έκτασης εύφορης γης.
Η πολιτική της αποβιομηχάνισης και του περιορισμού της αγροτικής παραγωγής που σχεδιάσθηκε από τους κυρίαρχους κύκλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εφαρμόσθηκαν από τις ελληνικές κυβερνήσεις ανέδειξε τον τουρισμό σε στρατηγικό παράγοντα της εθνικής οικονομίας, τη «βαριά βιομηχανία» της χώρας όπως με καμάρι οι κυβερνήσεις της κρίσης και τα κόμματα της «πάση θυσία» ευρωπαϊκής προοπτικής υποστηρίζουν.
Έτσι, ο τουρισμός έγινε φετίχ και στο όνομα αυτού καταργούνται στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα. Κυριαρχούν οι ελαστικές εργασιακές σχέσεις και η ανασφάλιστη «μαύρη» εργασία και όχι μόνο στο τομέα του τουρισμού, αλλά και σε ότι έχει σχέση και επηρεάζει αυτόν. Κάθε αγώνας των εργαζομένων θεωρείται καταχρηστικός και κηρύσσεται παράνομος. Να θυμίσουμε πρόσφατα τους έκτακτους φύλακες των αρχαιολογικών χώρων, τους δημοτικούς υπαλλήλους καθαριότητας και τις μικρομεσαίες εμπορικές επιχειρήσεις που τους επιβάλλουν καθεστώς επταήμερης λειτουργίας και τις οδηγούν στα «λουκέτα».
Στο όνομα της τουριστικής ανάπτυξης ξεπουλιούνται αεροδρόμια, λιμάνια τα οποία μετατρέπονται σε μαρίνες και μέσω του «υπερταμείου» φιλέτα της δημόσιας περιουσίας περνούν στα χέρια ξένων μονοπωλιακών ομίλων. Αγνοούν, φαίνεται, οι κυβερνώντες, ότι δεν μπορεί η τοπική και εθνική οικονομία να στηρίζεται σε δραστηριότητα το πολύ έξι μηνών! Σταδιακά μετατρέπεται η Ελλάδα σε χώρα παροχής φθηνών υπηρεσιών με αποσαθρωμένο τον παραγωγικό της μηχανισμό και να στερείται τη δυνατότητα να αποφασίζει και να χρηματοδοτεί την εθνική της οικονομία. Το ιδεολόγημα ότι οι «τεμπέληδες» του νότου πρέπει να υπηρετούν τους «σκληρά» εργαζόμενους του βορρά που αναπαράγουν και προβάλλουν ΜΜΕ ευρείας κυκλοφορίας που εξυπηρετούν μεγάλα συμφέροντα, δεν είναι τίποτα άλλο παρά η ιδεολογική κάλυψη της νεοαποικιοκρατίας.
Οι αρνητικές επιπτώσεις και οι κίνδυνοι απ' αυτή την πολιτική δεν σταματούν εδώ. Ζούμε σε μια περιοχή και χρονική περίοδο που «βράζει» και «θερμά» επεισόδια δεν αποκλείονται. Έτσι, η «τουριστική βιομηχανία» απειλείται με βαριά ύφεση ακόμα και κατάρρευση με ανυπολόγιστες οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις, αφού κατέχει στρατηγική θέση στην εθνική οικονομία. Δεν πρέπει να ξεχνάμε τις επιπτώσεις από τη γιουγκοσλαβική κρίση του '90 κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα αλλά και σήμερα στις γειτονικές μας χώρες Τουρκία και Αίγυπτο.
Ο αναπροσανατολισμός της ασκούμενης πολιτικής καθίσταται αναγκαίος και επιτακτικός. Η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας σε όφελος του τόπου δεν μπορεί να υπάρξει με συνέχιση της μνημονιακής πολιτικής, αλλά απαιτεί ρήξη μ' αυτή και να στηρίζεται στη ισόρροπη ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής, της βιομηχανίας και των υπηρεσιών με εθνικό σχεδιασμό και χρηματοδότηση. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να εξασφαλιστεί η οικονομική πρόοδος της χώρας και να ενισχυθεί η θέση της στις προκλήσεις του μέλλοντος.