Αναμφισβήτητα, στο παρελθόν ο ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να αναπτύξει μια στρατηγική που τον οδήγησε στην κυβερνητική εξουσία.
Προκαλούσε διαδοχικές τομές στο δικομματικό πολιτικό σύστημα, πηγαίνοντας πολλές φορές ακόμη και κόντρα στην κοινή γνώμη. Συντάσσονταν με τα κάθε λογής κινήματα (δεν πληρώνω, ενάντια στις εξορύξεις, άρθρο δεκάξι, δικαιώματα) χωρίς πρόθεση καθοδήγησης, αλλά τα ενίσχυε και ταυτόχρονα διδασκόταν από αυτά.
Ειπωμένο πιο λαϊκά, «δάγκωνε» από παντού το πολιτικό σύστημα, του προκάλεσε ακατάσχετη αιμορραγία και όταν το πολιτικό σύστημα του δικομματισμού κατέρρευσε, ανέδειξε τον ΣΥΡΙΖΑ στο κέντρο των εξελίξεων και καταλύτη της κατάρρευσής του. Ταυτόχρονα, η δεύτερη αρχή της στρατηγικής του ΣΥΡΙΖΑ, η πολιτική και όχι ιδεολογική ενότητα της Αριστεράς, κρατούσε στον ίδιο πολιτικό χώρο διαφορετικές δυνάμεις με άλλη ιδεολογική πλατφόρμα, δημιουργώντας όμως κάτι ασύλληπτο.
Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε τη δυνατότητα να συνομιλεί με τον αντιεξουσιαστικό χώρο, με το χώρο των δικαιωμάτων αλλά και με ήπιους αριστερούς. Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε μετατραπεί σε ένα πολυσυλλεκτικό και δημοκρατικό κόμμα ‐ κίνημα, με πολλαπλά κέντρα αποφάσεων, που κατάφερναν να ενοποιήσουν τη στάση τους και να συντονίζουν τη δράση τους. Όταν ήρθε η κρίση και η ριζοσπαστικοποίηση, ο κόσμος που σηκώθηκε από τον καναπέ και ριζοσπαστικοποιήθηκε ήρθε στον ΣΥΡΙΖΑ και δεν πήγε στην ακροδεξιά, όπως έγινε στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Η νικηφόρα αυτή στρατηγική πήγαζε από κάτω, χτίστηκε από κάτω, πάνω σε αχαρτογράφητα νερά, ήταν απολύτως συλλογικό επίτευγμα και δεν μπορεί να γίνει ατομική ιδιοκτησία καμίας ηγεσίας. Αυτή η στρατηγική οδήγησε για πρώτη φορά στα παγκόσμια χρονικά, στην πρώτη αριστερή κυβέρνηση στις χώρες του αναπτυγμένου καπιταλισμού. Αυτή η στρατηγική αξίζει τον κόπο να συγκεντρωθεί, παράλληλα με το κυβερνητικό έργο, παράλληλα με την ήττα και να αποτιμηθεί κριτικά.
Η «προγραμματική» αντιπολίτευση...
Η μερική επιτυχία του 31,56% του ΣΥΡΙΖΑ στις εθνικές εκλογές είναι αποτέλεσμα ή κατάλοιπο αυτής της επιτυχημένης στρατηγικής, αλλά και ό,τι απέμεινε από το ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς, που επλήγη βίαια από την ήττα του 2015 και την αναγκαία οπισθοχώρηση και εφαρμογή του τρίτου μνημονίου. Ταυτόχρονα με την ορατή απειλή της δεξιάς παλινόρθωσης, μεγάλο κομμάτι των πρώην ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ επανασυσπειρώθηκε. Αυτή η επιτυχία επανασυσπείρωσης είναι επίσης συλλογικό επίτευγμα και όχι προσωπική επιτυχία αναμφισβήτητα χαρισματικών ηγετών.
Η τακτική της προγραμματικής αντιπολίτευσης δεν έχει νικηφόρο ορίζοντα, επειδή δεν είναι ενεργητική αλλά παθητική. Σημαίνει ότι θα περιορίζεσαι στο κοινοβουλευτικό πεδίο, οι παρεμβάσεις σου δεν θα ενεργοποιούν την κοινωνία. Τα απολύτως ελεγχόμενα πλέον ΜΜΕ θα προβάλουν όπως το σύστημα επιθυμεί τις παρεμβάσεις σου. Η προγραμματική αντιπολίτευση είναι λάθος επειδή επενδύει αποκλειστικά στη φθορά του αντιπάλου, αγνοώντας τα τεράστια δημοσιονομικά περιθώρια που του αφήσαμε να διαχειριστεί, την ανασυγκρότηση του μηχανισμού εξουσίας της Δεξιάς και την πιθανή συνδρομή του διεθνούς παράγοντα, αν θεωρήσει και πάλι απειλητικό τον ΣΥΡΙΖΑ.
Και η κοινωνική συμπαράταξη
Καταλαβαίνουμε όλοι τι σημαίνει μια δεύτερη εκλογική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ σε εθνικές εκλογές. Σημαίνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ καταρρέει, ανασυντάσσεται ένα νέο δικομματικό σύστημα με απολύτως συστημικές δυνάμεις. Η Αριστερά θα ξαναγυρίσει στο ρόλο του κομπάρσου των πολιτικών και κοινωνικών εξελίξεων. Η σωστή όμως διαχείριση του ποσοστού του 31,56% σημαίνει ο ΣΥΡΙΖΑ να ξαναγίνει ΣΥΡΙΖΑ, με καλύτερες πλέον προϋποθέσεις και με περισσότερη εμπειρία και ωριμότητα. Να ξαναπιάσει το νήμα της στρατηγικής του.
Στο θέμα της τακτικής πρέπει να προκαλέσει τη δημιουργία ενός αντιδεξιού, αντινεοφιλελεύθερου και αντιαυταρχικού μετώπου. Το αντιδεξιό είναι απαραίτητο, γιατί η πολιτική στόχευση είναι πλέον συγκεκριμένη. Το αντινεοφιλελεύθερο γιατί θα πρέπει να εμπνέει νέες διεκδικήσεις και ακύρωση όσων παρεμβάσεων θα επιχειρηθούν υπέρ του κεφαλαίου από τη Νέα Δημοκρατία στο μέλλον. Το αντιαυταρχικό γιατί έχει τεράστια πολιτική σημασία να ακυρωθεί ο φόβος και ο κομφορμισμός, ο δήθεν ρεαλισμός, αλλά και να αξιοποιηθεί η μαχητικότητα του αντιεξουσιαστικού χώρου και του χώρου των δικαιωμάτων.
Βέβαια, τα μέτωπα δεν οικοδομούνται κατά παραγγελία, δεν είναι ένα πρόγραμμα να το αναθέσεις σε μια ομάδα ή ένα κόμμα, ούτε μια επιθυμία ενός ή περισσότερων ηγετών. Οικοδομείται στην πράξη και περνά από χιλιάδες κύματα, νίκες και ήττες αλλά και δοκιμασίες. Περιλαμβάνει συσσώρευση εμπειριών και συνειδητές παρεμβάσεις. Όταν έρθουν (αν έρθουν) τα αυθόρμητα ξεσπάσματα όπως το κίνημα των πλατειών ή τα κίτρινα γιλέκα, θα πρέπει να έχει την ετοιμότητα να πάει μαζί τους. Μόνο έτσι θα είναι νικηφόρα. Η διαλεκτική του τυχαίου και του αναγκαίου, είναι αμείλικτος κοινωνικός νόμος και δεν μπορείς να την ακυρώσεις.