Σαν σήμερα 29 Αυγούστου τού 1949 λήγει ο Εμφύλιος. Ο Δημοκρατικός Στρατός δίνει στον Γράμμο την τελευταία του μάχη (στη φωτογραφία, μια μητέρα στις υπώρειες τού βουνού με τα παιδιά και το γαϊδουράκι της, προσπαθεί να τά προφυλάξει από τις ναπάλμ)...
Η εκτεταμένη μνεία τού γεγονότος δεν είναι για να συντηρήσουμε την "αριστερή μνήμη» ή να ξύσουμε πληγές. Ακόμα και παιδιά τού Γυμνασίου ακούνε για τον Εμφύλιο. Ένα βιβλίο τής Ιστορίας παραθέτει εντός πλαισίου την κεντρική ιδέα. «Κάθε εμφύλιος πόλεμος αντιπροσωπεύει τελικά μια μορφή κοινωνικής σύγκρουσης». Οι «αφορμές» και ο διεθνής περίγυρος (ο «ψυχρός πόλεμος» εν προκειμένω) έχουν δευτερεύουσα σημασία. Το αν εν τέλει ως πολίτες έχουμε διδαχθεί κάτι από τον Εμφύλιο, δεν οφείλεται τόσο στους δασκάλους που είχαμε στο σχολείο, αλλά στους «δασκάλους» τής κοινωνίας μας...
Ο ελληνικός εμφύλιος πόλεμος τού 1946 - 1949 δεν ήταν μια «αφελής» και απεγνωσμένη ένοπλη εξέγερση τών κομμουνιστών. Ήταν μια πολιτικοκοινωνική σύγκρουση, που ουσιαστικά άρχισε μέσα στην Κατοχή, με την αγωνία τής κατεστημένης και ριψάσπιδος πολιτικής και κοινωνικής τάξης για το πώς θα «επανιδρυθεί» μετά την απελευθέρωση και θα επανακτήσει όσα έχασε, έχοντας απέναντί της ένα ρωμαλέο απελευθερωτικό και πολιτικοκοινωνικό κίνημα. Δεν είναι τυχαίο ότι η «νικήτρια» παράταξη παρέτεινε τόν πολιτικό Εμφύλιο τουλάχιστον σε δεκαπλάσιο χρόνο από την ένοπλη σύγκρουση. Ειρωνεία τής ιστορίας; Πρώτη ρωγμή στον μετεμφυλιοπολεμικό «πόλεμο» αποτέλεσε ένα γεγονός που επισυνέβη για να τόν επικυρώσει!
Οι «νικητές» τού εμφυλίου, παρά τα ανεξέλεγκτα πολιτικά όργια στα οποία επιδόθηκαν εκ των υστέρων, δεν ήσαν καθόλου σίγουροι για τη νίκη τους. Χρειάστηκε αργότερα να κάνουν και μια δικτατορία για να τήν επιβεβαιώσουν! Και δεν είναι ακόμα σίγουροι... Η επτάχρονη δικτατορία ωστόσο ήταν αφορμή να διαμορφωθούν ορισμένες συγκλίσεις ανάμεσα στην αριστερά και τη δεξιά. Η «αθόρυβη» νομιμοποίηση τού ΚΚΕ συνάντησε ελάχιστες αντιδράσεις. Η άνοδος τού «αριστερού» ΠΑΣΟΚ στην εξουσία και η αναγνώριση τής «εθνικής» Αντίστασης το 1982 αποτέλεσαν τή δεύτερη τομή. Το «βρώμικο '89», παράλληλα ή ως συνέπεια τής πτώσης τού «Σιδηρού Παραπετάσματος» με το επακόλουθο τέλος τού ψυχρού πολέμου, υπήρξε η τρίτη και πιο «βαθειά» τομή.
Επιστέγασμα, ένα γεγονός που είχε να συμβεί από το 1944. Η αριστερά και το ΚΚΕ συμμετέχουν στην κυβέρνηση. Και στη Βουλή ψηφίζεται ο νόμος για την «άρση τών συνεπειών τού εμφυλίου πολέμου 1944 - 1949», ομόφωνα απ' όλα τα κόμματα. Ν. 1863/1989, άρθρο 1 παράγραφος 2. «Όπου στην κείμενη νομοθεσία αναφέρεται ο όρος συμμοριτοπόλεμος αντικαθίσταται με τον όρο εμφύλιος πόλεμος και όπου συμμορίτες με τον όρο Δημοκρατικός Στρατός...». Εξήντα πέντε χρόνια ύστερα ένα αριστερό κόμμα κερδίζει τις «αστικές» εκλογές! Γεγονός ωστόσο
που για τους «νικητές» τού Εμφυλίου είναι «ασυγχώρητο»...
Οι μετεμφυλιοπολεμικοί «φάκελλοι» έχουν καεί στην υψικάμινο τής Χαλυβουργικής. Τα ίχνη τού εμφυλίου, όχι τού ένοπλου, αλλά τού πολιτικοκοινωνικού διχασμού μιάς ολόκληρης γενιάς, όσα δεν «συνέφεραν» τήν «νικήτρια» κεντροδεξιά παράταξη, εξαφανίστηκαν. Άφησαν όμως ...σταγονίδια, που δεν εξατμίζονται και συχνά επαναφέρουν τήν μετεμφυλιοπολεμική πολιτική δυσωδία. Ένας από τους «θιασώτες» τής «εθνικής συμφιλίωσης» ήταν τότε ο πατέρας τού σημερινού πρωθυπουργού Κωνσταντίνος Μητσοτάκης...
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αφ' ής στιγμής ανέλαβε τήν προεδρία τής Νέας Δημοκρατίας, με «συνοδοιπόρους» τούς ακροδεξιούς «επιγόνους» τών «νικητών» τού Εμφυλίου, έταξε σκοπό τού κόμματός του να μην ξανακάνει τό «λάθος» τού 2015 η Ιστορία! Με τον ιστορικό αυτόν «γνώμονα», ως πρωθυπουργός υπήρξε ευθύς εξ αρχής διχαστικός. Με πρόσχημα δε την πανδημία και πρόσφατα με τον διαχωρισμό τών πολιτών σε εμβολιασμένους και ανεμβολίαστους (κάτι σαν «εθνικόφρονες» και «συμμορίτες»...), εξαπολύει έναν νέο, πολιτικό και κοινωνικό, «εμφύλιο» με απρόβλεπτες συνέπειες...