Σαν σήμερα 1η Ιουλίου 1923 πέθανε σε ηλικία 51 ετών ο Κωνσταντίνος Θεοτόκης, λογοτέχνης και μεταφραστής με ξεχωριστή προσφορά στα ελληνικά γράμματα. Γόνος κερκυραϊκής αριστοκρατικής οικογένειας, έστρεψε ωστόσο τη συγγραφική πέννα του στο κοινωνικό γίγνεσθαι και μαζί με τον Κώστα Χατζόπουλο θεωρείται ο εισηγητής τού κοινωνικού πεζογραφήματος στην ελληνική λογοτεχνία.

Τα εκτενή διηγήματά του «Η τιμή και το χρήμα», «Η ζωή και ο θάνατος τού Καρα­βέλα», «Ο κατάδικος» χαρακτηρίζονται από τη δραματικότητα τής αφήγησης, τη ρεαλιστική απόδοση και τη φιλοσοφική και κοινωνική διάθεση. Στους «Σκλάβους στα δεσμά τους», που εκδίδεται το 1922, είναι εμφανές το αποτύπωμα τής Οκτωβριανής Επανάστασης. Περιγράφει τόν ξεπεσμό μιας αριστοκρατικής οικογένειας μπροστά στην άνοδο τής αστικής τάξης, που με τη σειρά της φέρει μέσα της το σπέρμα τής επερχόμενης κατα­στροφής της. Ο συγγραφέας βρέθηκε στο στόχαστρο τής «αστικής» κοινωνίας τής πατρίδας του, που θεωρούσε πως θίγονταν συγκεκριμένα πρόσωπα και γεγονότα στο μυθιστόρημα, ενώ το έργο απαξιώθηκε από την αστική κριτική με πρόσχημα την «έλλειψη αντικειμενικότητας».

Ο Κωνσταντίνος Θεοτόκης είναι από τους πιο σπουδαγμένους έλληνες λογοτέχνες. Φοίτησε στο «Εκπαιδευτήριο Καποδίστρια» και στο «Κερκυραϊκό Γυμνάσιο» και έκανε τις ανώτατες σπουδές του στο Παρίσι, παρακολου­θώντας μαθήματα φιλολογίας, μαθηματικών, ιατρικής και χημείας, χωρίς ωστόσο να λάβει κανένα δίπλωμα. Εκτός τής γαλλικής γλώσσας, σπούδασε αγγλική, γερμανική, ιταλική και λατινική, καθώς και σανσκριτική. Πολύγλωσσος από νεαρά ηλικία (γνώριζε ακόμα αρχαία ελληνικά, αρχαία περσικά και εβραϊκά), ασχολήθηκε παράλληλα με τη μετάφραση και την ποίηση.

Γνώστης και υπέρμαχος του σοσιαλισμού, ο Κωνσταντίνος Θεοτόκης συμμετείχε στην ίδρυση τούυ Σοσιαλιστικού Ομίλου και του Αλληλοβοηθητικού Εργατικού Συνδέσμου Κερκύρας (1910-1914), ενώ παράλληλα υποστήριξε τό κίνημα για τη χειραφέτηση τών γυναικών.

ΤΡ.