Η παραπάνω ερώτηση δεν είναι εύκολο να απαντηθεί ούτε καν από τους ίδιους τους συντελεστές του. Ωστόσο, θα ήταν άδικο πολιτικά να ειπωθεί το πρώτο και, από την άλλη, θα ήταν άδικο ιδεολογικά να ειπωθεί το δεύτερο χωρίς να έχουμε την πολιτική ύλη του νέου σχηματισμού. Πάντως, ο Γιάνης Βαρουφάκης κατάφερε, με μικρή επικοινωνιακή ορατότητα, όντως να δημιουργήσει ένα κόμμα που ξεπέρασε με μεγάλη άνεση τους υπόλοιπους σχηματισμούς που δημιουργήθηκαν από τη διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό δεν είναι όμως τεκμήριο πως το κόμμα του δεν θα χαθεί σε μια τετραετία, όπως η Ένωση Κεντρώων, το Ποτάμι, η Λαϊκή Ενότητα ή η Πλεύση Ελευθερίας.
Οι θέσεις του ΜΕΡΑ25 είναι εξαιρετικά κοντά και στη σοσιαλδημοκρατία και τη ριζοσπαστική αριστερά, ενώ όσα προτείνει εκφεύγουν του παλαιότερου διλλήματος ευρώ ή δραχμή, μέσα ή έξω από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Από την άλλη μοιάζουν να έχουν συγκροτηθεί σαν η διαπραγμάτευση του 2015, με επικεφαλής της το σημερινό γραμματέα του κόμματος, να μην έγινε ποτέ.
Το 2015 δεν υπήρξε ποτέ...
Σαν να μην υπήρξε ο εκβιασμός, το «this is a coup», η απειλή, από την μεριά των εταίρων, της εξόδου από το ευρώ. Ο επικεφαλής της μάλιστα, όπως έχει φανεί και στο πρόσφατο βιβλίο του, δεν φαίνεται να συμπεριλαμβάνει στις σκέψεις του πως και ο ίδιος υπήρξε υποκείμενο της υποταγής στη λιτότητα που επεβλήθη περαιτέρω στην Ελλάδα. Έτσι, το ΜΕΡΑ25 αναφέρει πως: «το 2015 δεν θα επαναληφθεί. Νομοθέτηση των αυτονόητων τομών χωρίς διαπραγμάτευση με τους δανειστές. Αναδιάρθρωση χρέους με ρήτρα ανάπτυξης, τερματισμός λιτότητας με δραστική μείωση των πλεονασμάτων, λογικοί φορολογικοί συντελεστές, δημόσιο εξωτραπεζικό σύστημα πληρωμών» κ.α. Όπως αναφέρει έπειτα: «Η χώρα θα διατηρηθεί εντός της Ευρωζώνης για όσο χρειάζεται έως ότου η “επίσημη” Ευρώπη επιλέξει μεταξύ: (α) του τεράστιου κόστους του Grexit ή (β) την αποδοχή των επτά τομών που θα μεγιστοποιήσουν την ικανότητά μας να ανακάμψουμε και, έτσι, να τους αποπληρώσουμε μεγαλύτερο ποσοστό του χρέους».
Πρόγραμμα;
Μάλιστα στη συζήτηση στη Βουλή για τις προγραμματικές δηλώσεις, ο κ. Βαρουφάκης προχώρησε ακόμα περισσότερο. Αναφερόμενος στον πρωθυπουργό είπε: «εσείς αναλαμβάνετε χωρίς καμία αγωνία για το πώς θα αποπληρώνετε τους δανειστές τα επόμενα δέκα χρόνια. Αυτό το χρωστάτε στον κ. Τσίπρα, στον κ. Δραγασάκη, στον κ. Τσακαλώτο. Όχι μόνο ανέσυραν την ΝΔ από τον πάτο μιας τεράστιας ήττας το βράδυ του δημοψηφίσματος, ζητώντας την ψήφο σας για να ανατρέψετε από κοινού το “όχι” του ελληνικού λαού, αλλά δυο χρόνια μετά, τον Αύγουστο του 2018, υπό την αριστουργηματική προπαγάνδα της δήθεν εξόδου από τα μνημόνια, υπέγραψαν το 4ο μνημόνιο, διάρκειας έως το 2060». Παρόλα αυτά, αν δει κάποιος όντως το εκλογικό πρόγραμμα του ΜΕΡΑ25, συχνά είναι πιο προοδευτικό από τον ΣΥΡΙΖΑ, έχει οικολογικές μέριμνες, ζητά την πιο συμμετοχική δημοκρατία, ενώ περιλαμβάνει και θέσεις σχεδόν για όλους τους τομείς, με τις περισσότερες φορές αυτές να αποτελούν περισσότερο εκθέσεις ιδεών ή γενικόλογες διακηρύξεις, παρά κοστολογημένο και τεκμηριωμένο πρόγραμμα.
Οργάνωση;
Το κόμμα έχει Πολιτική Γραμματεία με γραμματέα τον κ. Βαρουφάκη, Πολιτική Επιτροπή που αποτελείται από 200 μέλη και 16 τομείς (τμήματα) με αντίστοιχους επικεφαλής. Οι βουλευτές του ταυτίζονται σχεδόν κατά το ήμισυ με την Πολιτική Γραμματεία, ενώ αρκετοί ήταν οργανωμένοι, υποψήφιοι, εκλεγμένοι ή υποστηρικτές του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι όμως σαφές πως δεν έχει οργανωτικό βάθος, πραγματικότητα που δεν εμποδίζει το ΜΕΡΑ25 να αναπτυχθεί οργανωτικά από τούδε και στο εξής. Η σωστή ερώτηση είναι αν θα το επιλέξει.
Ο κ. Βαρουφάκης είναι πράγματι μια χαρισματική προσωπικότητα με οικονομικά επαρκείς γνώσεις. Ο πολιτικός του ναρκισσισμός είναι και κεντρομόλος και κεντρόφυγος. Με άλλα λόγια, η εύθραυστή κομματική συγκρότηση του, αφενός, του επιτρέπει να ηγείται χωρίς αμφισβήτηση, αφετέρου, θέτει και το εκλογικό και πολιτικό του όριο. Αν συμπεριληφθούν σε αυτά και ο τρόπος με τον οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ θα προσπαθήσει να ενσωματώσει ενδεχομένως ιδέες και πολιτικό προσωπικό, τότε δε θα ήταν και πολύ δύσκολο το κόμμα του έλληνα οικονομολόγου να είναι ένα ακόμα flash party που, σύντομα, θα περάσει στην ιστορία.